Dodano: 17 maj 2025

Odcinek 7: Koszt druku 3D – co wpływa na wycenę

Koszt wydruku 3D nie zależy tylko od objętości modelu. Na końcową wycenę wpływa szereg czynników technologicznych, materiałowych i organizacyjnych, które różnią się w zależności od technologii, zastosowania oraz wymagań klienta.

Poniżej szczegółowe zestawienie najważniejszych elementów, które mają realny wpływ na koszt druku 3D.

1. Waga i objętość modelu

• Zużycie materiału jest podstawową składową ceny – im większa masa elementu, tym większy koszt.
• W przypadku FFF znaczenie ma również wypełnienie – model pusty w środku (z tzw. infillem) może być tańszy niż pełny.
• W technologiach proszkowych (SLS, MJF) koszt obejmuje cały zarezerwowany wolumen w komorze, nawet jeśli część modelu to pustka.

2. Czas pracy maszyny

• W FFF: zależny od wysokości warstw, liczby detali, geometrii.
• W SLA: rośnie przy dużych powierzchniach przekroju, a niekoniecznie wysokości.
• W SLS i MJF: istotna jest objętość wsadu oraz czas chłodzenia – im więcej materiału, tym dłużej maszyna jest wyłączona z kolejnych cykli.

3. Zastosowany materiał

• Koszt materiału różni się wielokrotnie:
  • FFF: PLA ~ najtańszy, PA12 CF15 ~ wielokrotnie droższy,
  • SLS: PA12 < PA12 GF < PA12 FR < ,
  • SLA: żywice techniczne znacznie droższe od podstawowych.
• Cena obejmuje również straty technologiczne, wsad startowy i czyszczenie.

4. Wybrana technologia

• Różne technologie mają różne koszty stałe:
  • FFF – relatywnie najtańsza przy pojedynczych sztukach,
  • SLS i MJF – opłacalne przy pełnym wsadzie (więcej sztuk = niższa cena jednostkowa),
  • SLA – droższe przy dużych modelach, opłacalne przy detalach precyzyjnych.

5. Obróbka końcowa (opcjonalna)

• Dodatkowo płatna: szlifowanie, barwienie, piaskowanie, wygładzanie chemiczne, malowanie.
• Wpływa na czas realizacji i koszt – każda operacja jest czasochłonna.
• Wymaga pracy ręcznej lub procesów zautomatyzowanych (np. vapor smoothing).

6. Kompletacja i pakowanie

• Standardowe zabezpieczenie wydruków (folia, przekładki) zwykle wliczone.
• Indywidualne pakowanie, etykietowanie lub kompletacja – dodatkowo płatne (jeśli oferowane).

7. Ilość sztuk i powtarzalność zlecenia

• Druk 1 sztuki zawsze będzie droższy jednostkowo niż druk 10 czy 50 – niezależnie od technologii.
• Koszty przygotowawcze (np. sprawdzenie pliku, nesting w komorze) rozkładają się na całą serię.
• W zleceniach powtarzalnych istnieje możliwość optymalizacji pod kątem kosztu jednostkowego.

8. Dodatkowe wymagania klienta

• Oczekiwana dokładność, tolerancje, certyfikacja materiału, numeracja, raporty pomiarowe – wszystko to wpływa na cenę.
• Im więcej wymagań – tym większy nakład pracy operacyjnej, przygotowawczej i kontrolnej.

Podsumowanie

Koszt druku 3D nie wynika z prostego przelicznika „X zł za cm³” – jest to złożony proces zależny od technologii, materiału, kształtu i wymagań.
Każdy projekt warto wycenić indywidualnie, szczególnie w produkcji niskoseryjnej lub funkcjonalnej.

Transparentna kalkulacja pozwala dobrać rozwiązanie technicznie i kosztowo optymalne dla danego przypadku.